Bardzo duży wpływ na zagospodarowanie i rozwój osadnictwa na tym terenie wywarł Zakon Cystersów sprowadzony w 1173 r. do Kołbacza. Pierwsza grupa mnichów, która przybyła z miejscowości Esrom w Danii, liczyła około 40 osób. Byli to mnisi duńscy oraz kilku z Francji i Włoch. Razem z nimi przybyła spora grupa braci świeckich - konwersów. Fundatorem nieco później wzniesionego klasztoru kołbackiego był kasztelan szczeciński Warcisław I z rodu Swiętoborzyców. W dokumencie fundacyjnym, potwierdzonym przez księcia Bogusława I, jako zalążek późniejszych posiadłości ziemskich Kołbacza wymienia się Kołbacz oraz wsie: Rekowo , Reptowo , Strugę, Sosnówko i Dąbie. Z upływem czasu posiadłości zakonu powiększały się zarówno w wyniku nadań książęcych, jak i wskutek kupna nowych terenów od ubożejących w tym czasie książąt pomorskich, rycerzy i margrabiów brandenburskich. Własnością opactwa stały się wtedy posiadłości ziemskie Binowa, Kołowa. Dobropola, Żelisławca, Kartna, Glinnej oraz Klęskowa. Duży wpływ na tak intensywny, trwający do schyłku XIV w. wzrost zasobności klasztoru miała przychylność dworu książęcego oraz władz kościelnych. Cystersi z Kołbacza wprowadzili tu nowe. intensywniejsze formy gospodarowania. Rozwinęli na bardzo dużą skalę hodowlę (kozy, konie, owce, trzoda chlewna). Sprzyjało temu sąsiedztwo Puszczy, w której w owych czasach służyła głównie jako pastwisko trzody chlewnej. Założyli w swoich dobrach sady owocowe.
W Kołbaczu i okolicznych wsiach rozwinął się przemysł spożywczy (piwowarstwo, młynarstwo wodne i wietrzne) oraz rzemiosło (sukiennictwo, kuśnierstwo, szewstwo, bednarstwo, kowalstwo, ciesielstwo). Znaczne nadwyżki żywności oraz wyrobów rzemieślniczych przyczyniły się do intensywnego rozwoju handlu. Mnisi dużo czasu poświęcali pracy na rzecz miejscowej ludności. Do ich stałych obowiązków należała opieka nad chorymi i biednymi mieszkańcami okolicznych wiosek już w 1187 roku utworzyli w Kołbaczu szpital. Ogromna aktywność gospodarcza kołbackiego zakonu oraz sprzyjające warunki lokalne doprowadziły do tego, że okres od XII do XV wieku był okresem nieprzerwanego rozkwitu kołbackiego opactwa.
Ten niezwykle intensywny jak na owe czasy rozwój, pociągnął jednak za sobą negatywne skutki dla przyrody. W rezultacie akcji osiedleńczej, intensywnej gospodarki rolnej, budowlanej i rzemieślniczej, duże połacie Puszczy zostały wykarczowane, na pozostałych wypasano bydło i trzodę chlewna. Dopiero kasata zakonu w 1534 r. i sekularyzacja dóbr klasztornych, wraz ze związaną z tym mniejszą intensywnością gospodarowania, umożliwiły stopniową, naturalna regenerację zniszczonych drzewostanów i powrót roślinności puszczańskiej na terenach wylesionych.
źródło: http://www.bukowa.szczecin.pl/
