1:00
1:00
Dane meteorologiczne dostarcza serwis Weather.com. Najbliższy punkt pomiarowy: stacja Kraków znajduje się w odległości 16km od prezentowanego obiektu.
Pałac Radziwiłłów w Balicach
Pałac w Balicach, jednej z najstarszych podkrakowskich wsi, znajduje się w otoczeniu kilkuhektarowego, pięknego parku, w którym rośnie wiele gatunków rzadko występujących krzewów i drzew.
W średniowieczu wieś należała do rodu Toporczyków z Morawicy, którzy mieszkając tutaj, przyjęli od nazwy siedziby nazwisko Balickich. Kolejnymi właścicielami byli Seweryn Betman, a od 1519 r. jego zięć Seweryn Boner, który przebudował stary pałac w duchu włoskiego renesansu i uczynił z niego podmiejską rezydencję, gdzie gościł najznamienitszych intelektualistów tamtych czasów.
Po nim odziedziczył dobra balickie jego syn, Jan Boner, a następnie przekazał je swojej siostrze, Zofii z Bonerów Firlejowej. Począwszy od połowy XVI w., Balice pozostawały w rękach Firlejów przez półtora stulecia. Odnowili oni pałac oraz założyli ogród z sadem owocowym. W okresie najazdu wojsk szwedzkich pałac zniszczono i złupiono.
Pod koniec XVII w. właścicielami Balic zostali Szembekowie. Jan, kanclerz wielki koronny, odbudował pałac, który jednak już po połowie XVIII w. popadł w ruinę. Odnowiony na początku kolejnego stulecia przez Urszulę Darowską, wielokrotnie zmieniał właścicieli. Pod koniec XIX w. trafił w ręce księcia Dominika Radziwiłła. Na jego zlecenie w latach 1887-1894 krakowski architekt Tadeusz Stryjeński przeprowadził gruntowną przebudowę pałacu. Po II wojnie pałac przekazano Uniwersytetowi Jagiellońskiemu, a od początku lat 50. służy on Instytutowi Zootechniki jako centrum konferencyjne oraz hotel.
Murowany, piętrowy pałac złożony jest z kwadratowego korpusu z ryzalitem na osi oraz bocznych skrzydeł. Utrzymany jest w historyzującej formie, nawiązującej do barokowych rezydencji. Najbardziej dekoracyjną częścią budowli jest jego partia środkowa z parterowym ryzalitem otoczonym dwuramiennymi, półkolistymi schodami wiodącymi na taras, pod którym mieści się hall wejściowy. Piętro pałacu otwiera się na taras czterokolumnowym portykiem, zwieńczonym trójkątnym przyczółkiem z kartuszem herbowym w polu. Szczególnie ozdobne i różnorodne są obramienia okien: od skromnych, tynkowych opasek okulusów po rozbudowane z trójkątnymi nadokiennikami, wspartymi na wolutowych konsolkach i dekorowanych motywami roślinnymi. We wnętrzach pałacu zadziwia mnogość sztukatorskich zdobień sufitów i ścian; uwagę przyciągają również intarsjowane podłogi oraz XIX-wieczne detale stolarki.
Tekst: Barbara Sanocka, maj 2008; źródło: http://dnidziedzictwa.pl/palac-radziwillow-w-balicach/
Panoramy
